De geopolitieke garnaal Europa

Het Europees project staat onder zware druk. De interne verdeeldheid is groot, de slagkracht beperkt en de geloofwaardigheid tanende. Terwijl de wereld brandt, blijft Europa achter met morele verontwaardiging en navelstaarderij. Het heft nog steeds het vingertje, maar niemand kijkt nog op. Tijd om het roer om te gooien voor het te laat is.

De onmacht van de Europese Unie wordt steeds pijnlijker zichtbaar. Het duurt dagen voor er consensus is over sancties tegen Rusland, terwijl Oekraïne op leven en dood vecht. Intussen mogen autocratische regimes zoals Viktor Orbáns Hongarije keer op keer de boel blokkeren. En als Israël een bevolkingsgroep bewust uithongert, kijkt Europa weg — bang om kleur te bekennen. Wie mensenrechten en het internationaal recht ernstig neemt, spreekt zich daartegen uit. Punt.

Project zonder tanden of visie

We investeerden decennialang niet in onze eigen veiligheid en vertrouwden blind op het veiligheidsinfuus van de Verenigde Staten. Intussen zitten we opgescheept met een wispelturige narcist in het Witte Huis. En de Europese Unie? Die is herleid tot symboliek zonder enige militaire geloofwaardigheid.

"Europa spreekt al lang niet meer met gezag."

Europa spreekt al lang niet meer met gezag. Het formuleert tegenwoordig halfbakken statements, geen daden of visie. Dit wordt pijnlijk duidelijk in het recent afgesloten handelsakkoord met de VS, dat resulteert in 15% invoertarieven voor de EU. Dat Commissievoorzitter Ursula von der Leyen dit als een succes bestempelt, is vernederend. Het toont dat Europa geen visie heeft op ondernemerschap en de lat veel te laag legt. Het twijfelt, treuzelt en balanceert.

Laat het duidelijk zijn: deze kritiek komt niet voort uit euroscepsis, integendeel. Wie gelooft in vrijheid, veiligheid, de rechtsstaat en democratische waarden, móet ijveren voor een sterker Europa. Niet met een vaag idee of holle slogans zoals ‘meer Europa’, maar een Europa dat kracht én macht uitstraalt.

België: van gidsland tot grijze muis

Die verzwakte positie geldt helaas ook voor België. Ooit waren we voortrekkers op het internationale toneel: met sancties tegen apartheidsregimes, diplomatieke initiatieven voor vrede en een geloofwaardige stem in het debat over mensenrechten.

België heeft zich op Europees vlak teruggetrokken. We varen mee, draaien mee met de wind, maar tonen geen leiderschap meer. Het is bijzonder kwalijk dat net een stichtend EU-lid als België zich zo laks opstelt. Want als zelfs de oorspronkelijke voortrekkers hun ambities laten varen, dan mogen we niet verbaasd zijn dat het Europese project vandaag aan kracht, geloofwaardigheid en visie inboet.

"Mensenrechten worden verhandeld aan de politieke onderhandelingstafel."

Cd&v koppelt de stopzetting van de uithongering van de Gazanen en respect voor mensenrechten aan de begrotingsgesprekken. Mensenrechten worden verhandeld aan de politieke onderhandelingstafel. Als het lijden van een kind onderhandelbaar wordt, zijn we geen gidsland meer, maar een schim ervan.

Veel getoeter over Gaza in de pers, maar het resultaat van Arizona is bedroevend: buitenlandminister Maxime Prévot (Les Engagés) moet zonder mandaat naar het Europees toneel trekken. Het contrast met het verleden, toen België respect afdwong met een stem op het wereldtoneel, is pijnlijk groot. Vandaag schitteren we door Arizona in afwezigheid – niet uit bescheidenheid, maar uit besluiteloosheid.

Geen moreel gezag zonder militaire macht

De wereld kijkt allang niet meer naar België en steeds minder naar Europa. We spreken, maar niemand luistert. We verontwaardigen ons, maar ondernemen niets. Moreel leiderschap vereist meer dan veroordelingen en humanitaire verklaringen. Het vereist ook een ruggengraat — politiek, diplomatiek en, jawel, militair.

"Zonder militair vermogen zijn we een geopolitieke garnaal in een wereld van roofdieren."

Vandaag is het Europese beleid vooral dat van ad-hocoplossingen, noodbudgetten en achter de feiten aanlopen. We hebben decennialang vertrouwd op het veiligheidsschild van de Verenigde Staten. Maar die tijd is voorbij. Een continent dat zichzelf wil beschermen, zijn belangen wil verdedigen en zijn waarden wil uitdragen, moet zelf bereid zijn op te staan. Zonder dat vermogen rest er enkel theater en zijn we teruggebracht tot wat we vandaag zijn: een geopolitieke garnaal in een wereld van roofdieren.

Kruip uit de slachtofferrol

Europa moet stoppen zichzelf af te schilderen als slachtoffer van de gevaarlijke roofdieren rondom ons. Stop met jammeren over Donald Trump in het Witte Huis en maak eindelijk werk van een voltooide interne markt — inclusief energie, kapitaal en digitale diensten. Dat is onze grootste kracht en we benutten ze amper. Klaag niet over Amerikaanse techreuzen, maar investeer in een echte digitale Unie — van AI tot cyberveiligheid — zodat Europa opnieuw technologisch koploper wordt.

Stop met klagen over Vladimir Poetin in het Kremlin, en bouw een volwaardige defensie-unie uit die paraat staat en zelfstandig opereert. Als we onze veiligheid uitbesteden, dan geven we ook onze invloed uit handen.

"Minder papierwerk, minder blokkades, méér vertrouwen."

Stop met janken over de Chinese staatscontrole en geef Europese bedrijven zélf ruimte om te groeien en te innoveren. Verminder de regelneverij die elke ondernemer belemmert en focus op strategische industrieën die onze autonomie versterken. Dat betekent keuzes maken: minder papierwerk, minder blokkades, méér vertrouwen. In die context zijn de huidige plannen voor extra belastingen op ondernemingen dan ook compleet contraproductief. Strategische autonomie bereik je niet met wantrouwen, betutteling of fiscale afstraffing, maar door vrijheid, ruimte en vertrouwen te geven aan wie durft bouwen.

Laat het slachtofferschap varen en neem de controle terug. Een Europa dat gelooft in vrijheid, democratie en mensenrechten, moet ook het lef hebben om die waarden zelf uit te dragen — mét beleid, mét investeringen, en ja, mét macht.